Akut Romatizmal Ateş hakkında bilgi
Akut Romatizmal Ateş (ARA), genellikle bir streptokok enfeksiyonunun (genellikle boğaz enfeksiyonu) ardından gelişen, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücut dokularına saldırdığı bir hastalıktır. Bu hastalık, özellikle çocuklar ve genç yetişkinlerde görülür ve kalp, eklemler, cilt ve sinir sistemi üzerinde etkili olabilir. İşte ARA hakkında bilmeniz gerekenler:
Belirtiler
Akut Romatizmal Ateş belirtileri genellikle streptokok enfeksiyonunun ardından birkaç hafta içinde ortaya çıkar ve şunları içerebilir:
- Ateş: Yüksek ateş genellikle hastalığın erken belirtilerindendir.
- Eklem Ağrıları ve Şişlik: Özellikle büyük eklemlerde (diz, ayak bileği, dirsek) ağrı ve şişlik. Bu belirtiler genellikle göç edici (bir eklemden diğerine geçen) özellik taşır.
- Kardit (Kalp İltihabı): Kalp zarında, kalp kapakçıklarında veya kalp kasında iltihaplanma. Bu durum göğüs ağrısına, nefes darlığına ve kalp yetmezliğine yol açabilir.
- Eritema Marginatum: Ciltte pembe, halka şeklinde döküntüler.
- Serebral Kore: Kaslarda istemsiz hareketler (kore) veya davranış değişiklikleri. Bu durum, sinir sistemi etkilenimi ile ilgilidir.
- Subkutan Nodüller: Derinin altında, genellikle eklemlerin çevresinde bulunan ağrısız şişlikler.
Nedenleri
ARA genellikle bir streptokok enfeksiyonunun (genellikle boğaz enfeksiyonu) ardından gelişir:
- Streptokok Farenjit: Boğaz enfeksiyonu, streptokok bakterisinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Tedavi edilmediğinde, bağışıklık sistemi bu enfeksiyona aşırı tepki verebilir ve ARA'ya yol açabilir.
- Streptokok Cilt Enfeksiyonları: Özellikle impetigo gibi cilt enfeksiyonları da ARA riskini artırabilir.
Tanı
ARA’nin tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle yapılır:
- Tıbbi Geçmiş ve Fizik Muayene: Streptokok enfeksiyonu öyküsü ve fizik muayene ile belirtiler değerlendirilir.
- Laboratuvar Testleri:
- Kan Testleri: Streptokok enfeksiyonunu değerlendirmek için antistreptolizin O (ASO) titresi ve diğer enzimler ölçülür. Ayrıca, iltihaplanma belirteçleri (örneğin, CRP ve sedimentasyon hızı) kontrol edilir.
- Ekokardiyografi: Kalp kapakçıklarını ve kalp zarını değerlendirmek için kullanılır.
- Eklem Radyografileri: Eklem ağrısı ve şişliğin değerlendirilmesi için radyografiler yapılabilir.
Tedavi
ARA tedavisi genellikle belirtileri hafifletmek ve hastalığın ilerlemesini önlemek için yapılır:
- Antibiyotikler: Streptokok enfeksiyonunu tedavi etmek için kullanılabilir. Erken tedavi, hastalığın ilerlemesini engelleyebilir.
- Anti-inflamatuar İlaçlar: Eklem ağrısını ve iltihaplanmayı hafifletmek için aspirin veya diğer anti-inflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- Kalp Tedavisi: Kardit belirtileri varsa, kalp fonksiyonlarını korumak için uygun tedavi ve izleme yapılır.
- Kore ve Sinir Sistemi Tedavisi: Sinir sistemi etkilenimleri için uygun tedavi ve yönetim stratejileri uygulanabilir.
Yönetim ve Takip
- Düzenli Kontroller: Tedavi sürecinin izlenmesi ve hastalığın ilerlemesini önlemek için düzenli kontroller yapılır.
- Profilaksi: Streptokok enfeksiyonlarını önlemek için profilaktik antibiyotik tedavisi gerekebilir, özellikle gelecekteki enfeksiyonların önlenmesi için.
- Destekleyici Bakım: Eklem ağrısı ve diğer belirtileri yönetmek için destekleyici bakım ve fizik tedavi uygulanabilir.
Önleme
ARA’nin önlenmesi için:
- Streptokok Enfeksiyonlarının Tedavisi: Streptokok enfeksiyonlarını hızlı ve etkili bir şekilde tedavi etmek önemlidir. Erken tedavi, ARA riskini azaltabilir.
- Hijyen: Streptokok enfeksiyonlarından korunmak için kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
- Klinik İzleme: Streptokok enfeksiyonu geçiren çocuklar ve gençlerin düzenli olarak izlenmesi ve gerekirse profilaktik tedavi uygulanması önemlidir.
Akut Romatizmal Ateş genellikle uygun tedavi ve izleme ile yönetilebilir. Eğer ARA belirtilerini yaşıyorsanız veya streptokok enfeksiyonuna bağlı bir sorun yaşadıysanız, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.